Zelfs geen angst (4/5) – Onzekerheid
Dit hebben we overgehouden van onze drie reizen naar het hart van duurzame ontwikkeling, radicalisme en onzekerheid … en we zouden er nog veel meer kunnen gedaan hebben … Wat komt er duidelijk uit? Een algemene vaststelling:
We kunnen zo niet verder: de problemen versluieren in afwachting van de miraculeuze oplossing; de angsten versluieren die ons inhalen en immobiel maken. We moeten onze levenswijze herzien: de wijze van in de natuur te zijn, en tussen de mensen en onze mentale schema’s wijzigen … wat ongetwijfeld het moeilijkste is.
Daaruit komt een vraag: hebben we de mogelijkheid, de middelen?
‘De hersensoepelheid bij het kind’
Laat ons eerst kijken vanuit onze mentale schema’s en onze opvoeding.
De pasgeborene is, onder de zoogdieren, de minst afgewerkte; hij kan niet overleven zonder de zorg en bescherming van zijn omgeving en dit gedurende lange tijd. Door deze onvolwassenheid is het brein van een klein kind voorzien van een ongelooflijke kneedbaarheid. Het milieu en de opvoeding hebben bijgevolg een determinerende invloed op zijn ontwikkeling, en zo op het bouwen en worden van een individu.
Wat heeft een kind nodig?
– wortels: behoren tot een beperkte groep die hem erkent als deel ervan en hem opvangt met gelukkige welwillendheid …
– en vleugels: een liefdevolle en vertrouwende blik die in hem gelooft, die hem aanmoedigt zijn mogelijkheden te ontwikkelen en te vergroten …
Door hem te vertrouwen geeft de ouder het kind drie dingen: zelfwaardering, zelfvertrouwen, vertrouwen in de anderen. Deze drie kwaliteiten zijn fundamenteel om te durven, te experimenteren, deel te nemen, zich in te zetten. Maar als het kind, integendeel, in plaats van een vertrouwend gezicht een angstig gezicht ziet, angst voor een ongeval, een mislukking, het onbekende, de toekomst, bang om te ontberen – dat zal het kind op zichzelf laten terugtrekken en het zal geen motivatie vinden vooruit te gaan.
Angst is een deel van het leven. Kinderen en volwassenen, we kunnen leren onze angsten te beheren; onze zwakheden te erkennen en voorbij te gaan met welwillendheid; ons innerlijke leven rust te geven en onze relaties met de anderen.
Er bestaan technieken, methodes, zoals meditatie, volle bewustzijn, niet-agressieve communicatie … De neurowetenschappen bestuderen ze en tonen er de doeltreffendheid van aan, hun goede invloed. Waarom dan niet de praktijk veralgemenen, in deze eeuw die van ons zo veel adaptatievermogen vereist, creativiteit en collectieve capaciteit? Waar wachten we op?
Laat ons nu eens kijken van de kant van de deelnemer, van hen die reeds op weg zijn.
In de drie domeinen die we onderzocht hebben, konden we vaststellen dat mensen, die samen een kritische gedachte uitgebracht hebben, zich samen opwerpen om zaken te wijzigen. Daar is het volgende voor nodig: vertrouwen, vrijheid om de nieuwe paden te durven betreden en de capaciteit van vreedzame interactie.
Al diegenen die zich verenigen in concrete, alternatieve projecten beamen, naast er veel van op te steken, twee fundamentele zaken te vinden, die vandaag ontbreken: meer verbondenheid en meer zingeving. Dit laat toe de onmacht en angst te overstijgen.
We kunnen dat burgerinitiatief, politiek beschouwen, in de mooie en breed mogelijkste zin van het woord. Volgens ons bewijst het de behoefte aan meer participatieve democratie in onze representatieve democratieën.
En de Vrijmetselarij in dit alles? De Vrijmetselarij past ons in een dynamiek van gegeven en ontvangen vertrouwen. In een groep, in gedeelde waarden, in een gemeenschappelijk project. Ze plaatst ons in een traditie, geschiedenis, lidmaatschap. Ze is de binding en de zin. Door dit alles geeft het ons de taak en de vrijheid te durven denken, zonder te veel angst, en te durven handelen. Ze leert ons samen te doen. Ze geeft ons wortels om de juiste maatregelen te nemen tegenover onze angst en vleugels om ze voorbij te steken.
EINDE
20190422-18